Positive stress là gì? Cách quản lý căng thẳng hiệu quả

Nhắc đến stress, người ta thường liên tưởng ngay đến những căng thẳng tiêu cực, làm giảm chất lượng cuộc sống và công việc. Tuy nhiên, stress cũng có positive stress và negative stress, tức là căng thẳng tích cực và tiêu cực. Việc kiểm soát các cảm giác này tốt giúp bạn nâng cao hiệu suất làm việc và từ đó có một cuộc sống tinh thần vui khỏe hơn.

Căng thẳng tích cực và tiêu cực

Tình trạng căng thẳng là một phản ứng tự nhiên giúp con người thích ứng và tiến hóa trước áp lực từ bên ngoài. Có hai loại cơ bản của cảm giác này: Căng thẳng tích cực (eustress) và cảm giác căng thẳng tiêu cực (distress), với sự khác biệt chủ yếu là cách phản ứng của cơ thể.

Theo một nghiên cứu trên tạp chí Psychoneuroendocrinology, căng thẳng tích cực (hay positive stress) kích thích cơ thể tăng cường năng lượng và dòng máu, từ đó củng cố sự tự tin và khả năng ghi nhớ. Ngược lại, trong trường hợp của cảm giác căng thẳng tiêu cực, cơ thể kích hoạt chế độ chiến đấu hoặc chạy trốn, làm tăng sức khỏe về thể chất nhưng làm giảm sự tập trung và khả năng nhớ.

Ở môi trường làm việc, cảm giác căng thẳng có thể xuất phát từ nhiều nguồn khác nhau như áp lực thời gian, trách nhiệm quá nhiều hoặc bị quấy rối. Tuy nhiên, không phải tất cả các loại cảm giác căng thẳng đều mang tính tiêu cực.

Như thế nào là positive stress?

Loại căng thẳng này thường xuất hiện trong thời gian ngắn, đủ để kích thích bạn vượt qua khó khăn và không làm bạn chùn bước trước thách thức. Những trải nghiệm này thường khó nhằn nhưng lại thú vị, như bắt đầu một công việc mới hoặc kết bạn với người mới.

Theo ý kiến từ các chuyên gia tâm lý, thời điểm lý tưởng để tận dụng căng thẳng là khi bạn tỉnh táo, nhận thức được khó khăn nhưng không để nó làm suy yếu bạn. Trong tình huống này, căng thẳng có thể trở thành động lực giúp bạn làm việc hiệu quả hơn.

Ví dụ, nếu bạn căng thẳng về một số lượng công việc lớn cần hoàn thành vào ngày mai, hãy lập danh sách công việc để biết chính xác mỗi việc cần làm, khi nào cần làm và những điều cần lưu ý. Khi bạn hiểu rõ kế hoạch của mình, sự lo lắng sẽ giảm đi đáng kể.

Như thế nào là negative stress?

Loại căng thẳng này bắt nguồn từ những vấn đề mà bạn không thể kiểm soát, phổ biến nhất là các vấn đề liên quan đến văn hóa làm việc độc hại. Theo một nghiên cứu được công bố trên MIT Sloan Management Review, có 5 yếu tố giúp bạn nhận biết điều này: Môi trường không tôn trọng, phân biệt đối xử, không đạo đức, quản lý quá khắc nghiệt hoặc lạm quyền.

Ngoài ra, một số yếu tố khác có thể dẫn đến căng thẳng tiêu cực, bao gồm xung đột với đồng nghiệp, sự thiếu quan tâm của quản lý đối với cảm xúc của nhân viên hoặc thậm chí là giao thông khi bạn đang trên đường đi làm. Đối với nhiều người, căng thẳng có thể bắt nguồn từ việc phải chịu đựng tắc đường hoặc thời tiết xấu trong khi di chuyển đến nơi làm việc. Tình hình này có thể khiến họ nghiên cứu việc thay đổi công việc, dù môi trường làm việc có vẻ lành mạnh.

Mặc dù những loại căng thẳng này có thể làm cho bạn trở nên mạnh mẽ hơn, nhưng nếu kéo dài trong thời gian dài, chúng có thể dẫn đến tình trạng kiệt sức trong công việc, thậm chí là tạo ra các vấn đề tâm lý. Chịu đựng căng thẳng không phải là giải pháp lâu dài, do đó, nếu môi trường làm việc không thay đổi theo hướng tích cực, bạn nên xem xét việc chuyển đổi công việc.

Cách để giảm thiểu stress hiệu quả

Thực tế, positive stress hay negative stress sẽ phụ thuộc vào cách bạn nhìn nhận về vấn đề. Tuy nhiên, khi đối diện với những căng thẳng tinh thần thường xuyên, gây ra nhiều triệu chứng thực thể và ảnh hưởng lớn đến đời sống, bạn nên tìm cách kiểm soát và làm giảm stress.

Ngủ đủ giấc

Đảm bảo được giấc ngủ đủ là điều rất quan trọng đối với sức khỏe cả về tinh thần lẫn thể chất. Khi chúng ta ngủ, cơ thể được thư giãn và phục hồi, tái tạo các tế bào cần thiết. Đối với những người đang trải qua căng thẳng, việc ngủ đủ 7 - 8 tiếng mỗi đêm có thể giúp giảm bớt cảm giác tiêu cực và mang lại cảm giác thoải mái, đầy năng lượng.

Thêm vào đó, một giấc ngủ trưa khoảng 30 phút cũng rất quan trọng. Trong thời gian đó, não bộ được nghỉ ngơi và sẵn sàng cho các hoạt động trong buổi chiều. Việc ngủ đủ giấc cũng có thể cải thiện hệ miễn dịch và tạo ra lợi ích cho sức khỏe tổng thể.

Ngồi thiền hoặc tập yoga

Thực hành một số bài tập yoga hoặc thiền chánh niệm là cách giúp bạn tập trung tinh thần, giảm thiểu các tác động quấy nhiễu từ thế giới bên ngoài với tâm trí. Các bài tập này cũng đã được nhiều nghiên cứu chứng minh sẽ giúp làm giảm stress, giảm thiểu các tình trạng rối loạn tâm thần khác như trầm cảm, rối loạn lo âu,...

Thay vì suy nghĩ tiêu cực, hãy tập trung vào suy nghĩ tích cực để giảm bớt stress và mệt mỏi. Suy nghĩ tích cực có thể giải phóng áp lực và mang lại năng lượng và thoải mái cho tâm trí của bạn.

Tập suy nghĩ tích cực hơn

Để thúc đẩy suy nghĩ tích cực, bạn có thể:

• Ghi chép những suy nghĩ tiêu cực và điều chỉnh chúng thành suy nghĩ tích cực.
• Phát triển kỹ năng cá nhân để suy nghĩ tích cực và tự ti hơn.
• Tập trung vào những điều tích cực nhỏ nhặt trong cuộc sống.
• Tìm hiểu về những câu chuyện truyền cảm hứng để tăng cường động lực và năng lượng tích cực cho bản thân.

Cách giảm stress với mùi hương

Phương pháp giảm căng thẳng bằng mùi hương đang trở thành lựa chọn phổ biến để giảm stress. Cách tiếp cận stress này sử dụng các loại tinh dầu có mùi thơm để kích thích não bộ. Khi cảm nhận được hương thơm tự nhiên, não bộ sẽ tăng cường sản xuất các chất dẫn truyền thần kinh, tạo ra cảm giác thư giãn cho cơ thể.

Bạn có thể thêm vài giọt tinh dầu vào máy khuếch tán hoặc pha vào nước tắm, hoặc trộn với dầu massage để chăm sóc da. Mỗi loại mùi hương đều có tác động riêng. Ví dụ, những hương thơm nhẹ nhàng, ngọt ngào và ấm áp như hoa cúc, hoa hồng, vỏ cam, hoa lài thường được sử dụng vào buổi tối để giúp thư giãn và dễ dàng ngủ hơn. Trong khi đó, các loại tinh dầu có mùi mạnh và sảng khoái như húng quế, bạc hà, tràm trà thường được sử dụng vào buổi sáng để kích thích sự tỉnh táo, tăng cường tập trung và giảm cảm giác buồn ngủ hoặc uể oải.

Nhà thuốc Long Châu tin rằng những thông tin trên đây đã giúp bạn có cách nhìn tổng quan hơn về positive stress và negative stress. Căng thẳng là một phần cảm xúc của cuộc sống nhưng hãy quản lý nó, tránh để nó ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tinh thần bạn nhé!