Nhạc kích thích trí não có tác dụng gì? Có các loại nhạc kích thích trí não nào?

Nhạc kích thích trí não có thể kích thích sự phát triển trí não ở trẻ em, tăng sự tập trung và hiệu suất làm việc ở người lớn. Những bản nhạc này cũng giúp tâm trạng vui vẻ, phấn khởi và mang đến nguồn năng lượng tích cực. Vậy âm nhạc tác động đến não như thế nào? Có những loại nhạc nào có tác dụng kích thích trí não?

Tác dụng của âm nhạc với trí não

Âm nhạc là một loại hình nghệ thuật dùng âm thanh, giai điệu để diễn đạt câu chuyện, cảm xúc, ý tưởng… Âm nhạc có nhiều thể loại phong phú từ cổ điển đến hiện đại, từ dân gian đến nhạc trẻ. Âm nhạc được tạo thành bởi nhiều yếu tố, từ nhịp điệu, giai điệu, lời ca, âm sắc…

Lợi ích của âm nhạc với não bộ đã được chứng minh qua nhiều công trình nghiên cứu. Thậm chí, có nghiên cứu còn có rằng âm nhạc có thể kích thích nhiều bộ phận của não bộ hơn bất kỳ chức năng nào khác trên cơ thể con người. Có thể kể đến những công dụng nổi bật của âm nhạc như:

Âm nhạc giúp trị liệu

Âm nhạc trị liệu có tác dụng giảm lo lắng, căng thẳng, hỗ trợ điều trị rối loạn cảm xúc, trầm cảm, mất ngủ, rối loạn ám ảnh cưỡng chế, rối loạn thần kinh, tâm thần phân liệt, bệnh Alzheimer… Âm nhạc cũng có tác dụng điều chỉnh cảm xúc, cải thiện kỹ năng giao tiếp, hỗ trợ quá trình phát triển nhân cách và phục hồi sau chấn thương.

Nhạc kích thích trí não giúp giảm đau

Tác dụng giảm đau cũng đã được khoa học công nhận. Các nghiên cứu chỉ ra rằng bệnh nhân bị đau xơ hóa có thể giảm đau rõ rệt khi nghe các bản nhạc kích thích trí não hay những bản nhạc họ yêu thích. Âm nhạc có thể kích hoạt các hormone có tác dụng giảm đau tự nhiên trong cơ thể.

Âm nhạc giảm căng thẳng, giúp thư giãn tinh thần

Nghe những bản nhạc có tác dụng kích thích trí não giúp giảm căng thẳng tinh thần. Lý do là vì khi nghe nhạc, lượng hormone cortisol trong cơ thể sẽ được tiết ra nhiều hơn. Đây chính là “liều thuốc tự nhiên” giúp chúng ta giảm căng thẳng mà không cần dùng thuốc.

Âm nhạc tốt cho trí nhớ và khả năng tập trung

Âm nhạc cổ điển giúp não tiếp nhận và phân tích thông tin hiệu quả hơn. Các nhà khoa học cũng tìm ra nhiều bằng chứng cho thấy âm nhạc có thể giúp não bộ cải thiện khả năng tập trung, phân tích và dự đoán. 

Từ đầu thế kỷ 20, âm nhạc đã được dùng như liệu pháp để cải thiện khả năng ghi nhớ. Nghe những bản nhạc kích thích trí não là cách cải thiện trí nhớ hiệu quả.

Tăng khả năng tư duy logic

Nghe nhạc trong khi học là thói quen của nhiều học sinh. Theo các chuyên gia, âm nhạc cổ điển có thể kích thích phần não đảm nhận các chức năng liên quan đến toán học, từ đó có thể cải thiện khả năng tư duy logic của người nghe. Các nghiên cứu cũng có thấy, âm thứ trong âm nhạc có thể kích thích não phải, âm trưởng có thể kích thích não trái. Vì vậy, nghe nhạc đúng cách giúp trẻ em phát triển toàn diện.

Nhạc kích thích trí não giúp ngủ ngon hơn

Âm nhạc, đặc biệt là nhạc sóng não có thể giúp chúng ta ngủ ngon hơn hay còn được chúng ta biết đến tên gọi là “nhạc sóng não”. Tiết tấu nhẹ và đều của những bản nhạc này sẽ kích thích hệ thần kinh giao cảm và giúp chúng ta dễ chìm vào giấc ngủ và ngủ sâu hơn. Đây là lý do những ông bố, bà mẹ luôn tìm kiếm các bản nhạc sơ sinh cho trẻ ngủ ngon.

Các loại nhạc kích thích trí não phổ biến

Nếu bạn chưa biết đâu là những thể loại nhạc kích thích trí não, hãy tham khảo một số gợi ý dưới đây:

Giai điệu thiên nhiên - Âm nhạc chữa lành

Giai điệu thiên nhiên có thể là tiếng nước chảy, suối reo, chim hót, lá cây xào xạc… Một nghiên cứu đã cho thấy kết quả giai điệu thiên nhiên có thể giúp cải thiện tâm trạng cũng như kỹ năng nhận biết của nhân viên trong môi trường công sở. Tác động này cũng được chứng minh tương tự ở những môi trường khác. Những giai điệu thiên nhiên mang đến sự thư giãn trong tâm hồn, giúp cân bằng cảm xúc nên còn được gọi là âm nhạc chữa lành.

Âm nhạc cổ điển - Loại nhạc kích thích trí não phổ biến nhất

Những bản nhạc của Mozart, Batch, Beethoven với khả năng kích thích trí não hiệu quả đã được nhiều nghiên cứu chứng minh và hầu hết chúng ta đều công nhận. Âm nhạc cổ điển giúp tăng sự tập trung, cải thiện chức năng não bộ từ đó có thể cải thiện hiệu suất học tập và làm việc.

Những bản nhạc yêu thích

Nhạc kích thích trí não không nhất thiết phải là âm nhạc hàn lâm mà đôi khi chỉ là những bản nhạc bạn yêu thích. Mỗi cá nhân có một sở thích âm nhạc khác nhau.

Nghiên cứu cho thấy việc nghe những bản nhạc yêu thích giúp nhiều người có thể làm việc nhanh và hiệu quả hơn vì âm nhạc có thể tác động đến vùng điều khiển cảm xúc trong não. Những bản nhạc thức tỉnh, giúp cải thiện cảm xúc sẽ tác động tích cực đến trí não và nâng cao hiệu suất làm việc của não.

Nhạc sóng não (Brain wave music)

Nhạc sóng não từ xa xưa đã được sử dụng như liệu pháp giúp cân bằng cảm xúc, làm dịu tâm trạng tiêu cực. Nhạc sóng não được ứng dụng từ thời Hy Lạp cổ đại nhưng đến những năm đầu thập niên 70 mới xuất hiện trên nền tảng kỹ thuật số. Có 5 loại nhạc sóng não với những tác dụng khác nhau như:

• Sóng nhạc Alpha có tác dụng giảm căng thẳng, lo âu.
• Sóng nhạc Beta có tác dụng cải thiện khả năng tập trung.
• Sóng nhạc Theta giúp chúng ta giữ tâm trí tỉnh táo.
• Sóng nhạc Delta có tác dụng kích thích ngủ ngon và sâu giấc.
• Sóng nhạc Gamma được chứng minh là có thể kích thích các tiềm năng của não bộ.

Lưu ý để nghe nhạc kích thích trí não hiệu quả

Khi nghe nhạc kích thích trí não, để đạt được hiệu quả cao nhất, bạn cần lưu ý những điều sau:

• Bạn không nên nghe nhạc kích thích não quá lâu. Thời gian nghe nhạc sẽ tùy thuộc vào từng loại nhạc. Ví dụ nếu nghe nhạc sóng não bạn chỉ nên nghe trong khoảng 5 phút. Nghe nhạc quá lâu sẽ dẫn đến phản tác dụng, ảnh hưởng đến thính lực.
• Khi nghe nhạc, bạn nên sử dụng tai nghe sẽ tốt hơn. Điều này sẽ giúp âm nhạc tác động trực tiếp đến não bộ và đạt hiệu quả cao hơn khi nghe qua loa ngoài.
• Một số loại nhạc kích thích trí não chỉ phù hợp với nhóm đối tượng nhất định. Điển hình như nhạc sóng não chỉ dành cho người trên 26 tuổi với não bộ phát triển toàn diện. Nếu nghe loại nhạc này quá sớm có thể khiến cấu trúc não bộ bị thay đổi.
• Bạn không nên nghe nhiều loại nhạc cùng một lúc sẽ gây phản tác dụng, ảnh hưởng đến trí não.

Trên đây là những thông tin cơ bản về nhạc kích thích trí não. Hy vọng, qua bài viết này, bạn đã biết nhạc kích thích não là gì, có tác dụng gì và cách nghe ra sao để đạt được hiệu quả cao nhất.